Girişimci İş İnsanı Melike Andız ve Göz Doktoru Suzan Tayfun Tanıdır tarafından 2018 yılında kurulan Özel Beş Duyu Rehabilitasyon Merkezi'nde kurumun yöneticisi Melike Hanım ile buluştuk ve bu alandaki merak edilenleri konuştuk. Beş Duyu Rehabilitasyon Merkezi, çalışan eğitmenlerinden ferah ortamına, yönetimin hassas ve ilgili yaklaşımlarından hijyene her konuda örnek olarak gösterilebilecek bir işletme. Böyle bir projeyi hayata geçirdikleri ve başarıyla titizlikle işlettikleri için biz de kendilerini bir kez daha tebrik ediyoruz. Haydi o zaman, Beş Duyu Rehabilitasyon Merkezi'ni yakından tanıyalım...

Otizmin tanısı konulurken nelere dikkat edilmelidir?

Otizmin Spektrum Bozukluğu Tanısı Nasıl ve Kimler Tarafından Konur?

Otizm spektrum bozukluğu tanısını sadece konunun uzmanları koyabilir. Uzman çocuğu gözlemler, gelişim testleri yapar ve anne-babalara çocuğun gelişimi hakkında sorular sorarak tanısını koyar. Çocuklara 12 aylıktan itibaren tanı konabilir. Erken yaşta tanı konması, eğitime de erken başlanması açısından çok büyük önem taşımaktadır.

Otizm spektrum bozukluğu tanısını çocuk ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanları koymaktadır. Bu süreçte en çok danışılan diğer uzmanlık alanı çocuk nörologlarıdır. Ayrıca, raporlarda çift imza gerektiğinden bu iki uzmanlık alanının değerlendirmesi yaygın olarak başvurulan bir yoldur.

 

I. Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı (Çocuk ve Ergen Psikiyatri)

Çocuk ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanı, çocuk ruh sağlığını değerlendiren, tanılayan ve tedavi eden doktordur. Çocuğunuzu gözlemler, sizinle görüşme yapar, tanı ölçütlerine göre çocuğunuzu değerlendirir, tıbbi muayenesini yapar ve tanısını koyar. Gerekirse tıbbi tetkik ve ilaç tedavisi önerir, ilaç, eğitime destek olmak ve istenmeyen davranışları kontrol altına almak amacıyla verilir. Otizm spektrum bozukluğunun ilaçla tedavisi henüz mümkün değildir. Çocuk ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanınızla, çocuğunuza tanı konulduktan sonra da ilişkinizi kesmeyin. Çocuğunuzun gelişimini takip edebilmesi ve bu gelişime göre gerekli düzenlemeleri yapabilmesi için düzenli aralıklarla (yılda bir ya da iki kez) çocuğunuzu uzmana götürmelisiniz.

II. Çocuk Nöroloğu

Çocuk nöroloğu, çocuklardaki beyin ve sinir sistemi sorunları üzerine uzmanlaşmıştır. Ülkemizde çocuk nöroloğu da otizm spektrum bozukluğuna ilişkin değerlendirme, tanılama ve tedavi yapabilmektedir. Ayrıca, otizmle birlikte görülme olasılığı yüksek olan bazı hastalıkların (sara nöbetleri gibi) olduğu ya da otizm dışında başka sorunların varlığı düşünülürse, çocuk nöroloğu tarafından bazı tıbbi tetkikler (MR, 87, EEC vb.) ve tedaviler de yapılabilir. Ancak, bütün otizmli çocukların yalnızca dörtte birinde bu tür sorunlar görülür. Doktor tarafından mutlaka ihtiyaç olduğu söylenmedikçe başvurulması gerekli değildir.

Tanı için Hangi Kurum ve Uzmanlara Başvurabilirsiniz?

• Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Bölümü bulunan üniversite hastanelerine,

• Çocuk ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanı bulunan Sağlık Bakanlığı’na bağlı devlet hastanelerine başvurabilirsiniz.

 

 

Özel eğitimin otizm tedavisindeki önemi nedir?
Özel eğitim, özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitim ve sosyal gereksinimlerini karşılamak için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleri, bu bireylerin tüm gelişim alanlarındaki özellikleri ile akademik disiplin alanlarındaki yeterliliklerine dayalı olarak uygun ortamlarda sürdürülen eğitimdir. Özel eğitim otizm spektrum bozukluğu olan her çocuğun kendine özgü gereksinimlerine göre yürütülür ve çocuğa yaşına uygun beceriler ve bağımsız bir yaşam sürmesine destek olacak davranışlar kazandırmayı hedefler.

 

 

 

Özel eğitimin yoğun ve kesintisiz olması çok önemlidir. Ailelerin de eğitime katılması şarttır. Aileler, öğretmenler ve uzmanlar tarafından çocuğa öğretilen becerileri evde de öğretmeye devam etmeli ve bu konuda eğitime destek vermelidir. Ülkemizde de yürütülen pek çok araştırmada anne-baba ve kardeş, kuzen gibi diğer aile üyelerine otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarına nasıl öğretim sunacakları öğretildiğinde başarıyla öğretim sunabildikleri ve çocuklarına pek çok farklı beceriyi öğretebildikleri görülmüştür.

Eğitimin yoğunluğu, haftada en az 30 saat, tercihen 40 saat anlamına gelirken; kesintisizlik, yılda 12 ay demektir! Bu yoğunlukta bir eğitim ancak bir ekip tarafından verilebilir. Bu ekipte bir öğretmenin ya da uzmanın yönlendirmesiyle başta anne-baba ve kardeşler olmak üzere çocuğun yakın çevresindeki herkes yer alır.

Otizm ile genetik arasında nasıl bir ilişki vardır?

Bugün, otizm spektrum bozukluğuna neyin neden olduğu bilinmemekle birlikte genetik temelli olduğuna ilişkin bulgular vardır. Ancak hangi gen ya da genlerin sorumlu olduğu henüz bilinmemektedir. Çevresel faktörlerin de otizme yol açabildiğine ilişkin görüşler vardır. Hem genetik temellerin hem de çevresel faktörlerin etkileri üzerine çok sayıda araştırma yapılmaktadır.

Otizmin çocuk yetiştirme özellikleriyle ya da ailenin ekonomik koşullarıyla hiçbir ilişkisi yoktur; bu nedenle otizme spektrum bozukluğu her çeşit toplumda, farklı coğrafyalarda, ırkta ve ailede rastlanmaktadır.

Erken müdahalede her zaman başarılı olabiliyor musunuz? Ya da sonuçları her zaman olumlu olarak geri dönüyor mu?

Yaşamın ilk beş yılı, beynin en hızlı gelişim gösterdiği dönemdir. Dolayısıyla, özellikle de 5 yaşından önce alınan yoğun erken özel eğitim, otizm spektrum bozukluğu olan çocukların gelişimi için çok önemlidir. Bu özellikleri karşılayan özel eğitim hizmetleri alan çocukların yarısına yakınının sosyal ilişkilerinin geliştiği, iletişim becerilerinin arttığı ve tekrarlayıcı davranışlarının ise azaldığı bilinmektedir. Ayrıca eğitimlerini diğer çocuklarla birlikte örgün eğitim sistemi içinde sürdürebildiği görülmektedir.

Otizm tanısı ne kadar erken konursa o kadar gelişme kaydedilir. Özellikle yoğunlaştırılmış eğitim verilmesi durumunda konuşma ve akademik başarı anlamında yaşıtlarına yakın gelişme gösterdikleri uzmanlar tarafından belirtilmektedir. Birçok alanda olduğu gibi erken tanı ve doğru zamanda müdahale burada da önem arz ediyor. Başarıyı etkileyerek bu ve benzeri noktalar uygun hale getirildikten sonra ilerleme kaydedilir ancak başarı itecek sebeplere maruz kalındığında ilerlemenin çok daha yavaş gerçekleştiği örnekler de görülmektedir.

 

Adres: Yazlık yeni mahalle leylek sokak no:12 Gölcük/KOCAELİ

Tel: 0262 433 21 31 - 0555 142 22 40

www ozelbesduyu.com

instagram: besduyurehabilitasyon