Ve yine kılavuz gibi bir yazıyla karşınızdayım. Bu yazıda tam anlamıyla ikisi arasındaki farkın ne olduğunu anlatacağım. Aradaki ayrımı yapabilmek için öncelikle tanımlarını bilmek lazım.

KAT İRTİFAKI NEDİR?

Bir tapu çeşidi olarak kabul edilen kat irtifakı, yapım aşamasında olan bir binada hak sahibi olduğunuzu belirten belgedir. Örneğin projesi çizilmiş, onay almış ve inşaatına başlanmış bir binadan daire almak istiyorsunuz diyelim. Bu noktada size direkt olarak daire tapusu verilmez. Bunun yerine arsa üzerinde, daireniz doğrultusunda belirli bir pay verilir. İşte, bu payı belirten resmi belge kat irtifakıdır.

KAT MÜLKİYETİ NEDİR?

Kat mülkiyeti ne demek?” sorusuna yanıt vermeden önce, iskan belgesinin ne olduğunu anlamamız gerekir. Çünkü kat mülkiyeti ancak iskan alındıktan sonra edinilebilecek bir belgedir.

İnşası tamamlanmış binalar için öncelikle Belediye İmar Müdürlüğüne başvurulur ve iskan alınır. “Yapı Kullanım Belgesi” ya da “Oturum İzni Belgesi” adlarıyla da bilinen iskan, bir projenin onaylanan çizimine sadık şekilde inşa edilip edilmediğini belirten resmi bir belgedir. Dolayısıyla onaylanan projeye uygun bir şekilde inşa edilmeyen binalara iskan verilmeyebilir. Bu da eğer kat irtifakına sahipseniz kat mülkiyeti alamayacağınız anlamına gelebilir.

Kat mülkiyeti; inşası tamamlanmış bir binada size ait olan gayrimenkulün resmi bir belgeyle belirtilmesidir. İskan alındıktan sonra kat irtifakı kat mülkiyetine çevrilmelidir. Tamamlanmış projelerde kat mülkiyeti alınması zorunludur. “İskan var, kat mülkiyeti yoksa ne olur?” sorusunun yanıtını merak ediyorsanız söyleyelim: Bu durumda, sahip olduğunuz daire ya da dükkânın size ait olduğunu belirtecek güncel bir belgeye sahip olmadığınızdan yasal bir zorunluluk yerine getirilmemiş demektir.

İKİSİ ARASINDAKİ FARKLAR

İkisi de tapu olmasına rağmen hak sahibine verdiği mülkiyet hakkının cinsi farklıdır. Kat irtifakında tapu cinsi “arsa” olarak belirtilir ve sahip olacağınız gayrimenkul doğrultusunda arsa üzerinden belirli bir alan, pay olarak size verilir. Kat mülkiyetine geçiş yapıldığında ise tapu, gayrimenkulün cinsine göre güncellenir.

Kat irtifakı, bir projenin onaylandığı anlamına gelir; kat mülkiyeti ise sahip olduğunuz daire ya da dükkânın projeye uygun bir şekilde inşa edildiğini belirtilir.

Bankalar kat irtifakı olan bir daire için konut kredisini kolay vermek istemezler.

Fakat projesi başlamış, henüz iskanı alınmamış bir daire almak istiyorsanız bu durumda güvenilir bir inşaat firmasından daire almak ve bir uzman görüşüne başvurmak faydalı olabilir.

Örnek olarak;

İmarlı bir arsa üzerine inşaat firması bir proje yapacak. Proje çizilip belediyeye başvuru yapılır.İnceleme yapıldıktan sonra ruhsat alınır. Bu ruhsatta inşaata ait teknik bilgiler vardır. Ruhsat alındıktan sonra firma belli bir süre içinde projeye başlamak zorundadır. Projeye devam ederken yönetim planı, bağımsız bölümlerin dağılımını gösteren ve bir daireye karşılık arsa payının ne olacağı ve sahibi yazan bir liste hazırlanır. Tapuya başvuru yapılarak kat irtifakları tapuları alınmış olur. İnşaat bittikten sonra belediye inceleme yaparak projeye uygunluğunu tespit eder. Uygunsa halk arasında iskan olarak bilinen yapı kullanma izin belgesi düzenlenir. Bu belgeyle beraber tapuda işlem yapılarak kat mülkiyetine geçiş yapılır.

PEKİİ?

Tüm prosedürler, iskan ruhsatı masrafları ve başvuruların müteahhit firmaca yapılması gerekiyor. Yani müteahhiti halihazırda faaliyet gösteren binalarda oturan ev sahiplerinin herhangi bir yükümlülüğü bulunmuyor. Ancak binaların müteahhiti ölmüşse, iflas etmiş ve faaliyeti sona ermişse, iskan ruhsatını almak; eğer alınamazsa para cezasını ödemek tamamen ev sahiplerine kalıyor.

Bu durumda mağdur duruma düşen ev sahipleri, kat mülkiyetine geçiş için başvuruları bireysel olarak değil, bina bazında yapmak zorunda.

Dolayısıyla işlemleri yapmak için binada oturanlar ya içlerinden birini temsilci olarak seçiyor ya da bir emlak danışmanı aracılığıyla işlerin takibini yapabiliyor.

Kat mülkiyetine geçişle, iskanın alınamadığı gibi durumları gelecek ayki yazımdan takip edebilirsiniz.

Sağlıcakla kalın…