Konut Sektörü Nereye Gidiyor?

Fiyatlar, % 40 Artabilir!

Kocaeli’nin gayrimenkul satışında büyük paya sahip olan illerin başında geldiği, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan verilerde görülmektedir; 2023 yılı Nisan ayında Kocaeli ilinde 2.435 konut satıldı.

Türkiye genelinde konut satışları Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %35,6 azalarak, 85 bin 652 oldu.

Ülke genelindeki satılık konut fiyatları Nisan ayında yıllık bazda %104,6 artarken, Kocaeli’de ise bu rakam %131,7 oldu. 2022 yılının Nisan ayında Kocaeli’de metrekare satış fiyatı 6 bin 667 lirayken bu rakam 2023 yılının Nisan ayında ise 15 bin 444 liraya yükseldi. Kocaeli, Nisan ayında ülke genelinde Van ve Malatya’dan sonra konut fiyatlarının en fazla arttığı kent oldu.

Konut satışlarındaki düşüş sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada tartışılan bir konu. Tüm dünyada konut fiyatları ve satışları COVID-19 sonrası bir anda fırladı. Ancak, Amerikan yatırım bankası Goldman Sachs’ın son raporunda da belirtildiği gibi, konut satışları dünyanın en büyük 10 ekonomisinde ciddi anlamda düşüşe geçtiği görüldü.

Örnek Vermek Gerekir ise;

ABD: Konut fiyatlarında 2021 ve 2022’de yaşanan hızlı artış, Eylül 2022’de yerini düşüşe bıraktı. Yüksek kredi faizleri ve resesyon endişesi fiyatları geriletse de satışlarda beklenen canlılık yaşanmadı. Ocak 2023’te konut satışları % 0.7’lik düşüşle aylık 4 milyon bandına geriledi. Ekim 2010’dan bu yana en düşük rakam olarak gözlenmiştir.

İNGİLTERE: Gayrimenkul alanında çalışanların çatı kuruluşu RICS, Nisan ayında İngiltere’de konut fiyatları ve satışlarının düşmeye devam edeceğini, durumun uzun vadede düzeleceğine değindi. İngiltere’de ortalama bir evin fiyatı, 287 bin 506 sterline çıktı.

 AB: AB Komisyonu, Mart ayında, 2022’nin son çeyreğine 2021’in aynı çeyreğine oranla, 14 AB ülkesinin 12’ sinde ev satışlarının düştüğünü açıkladı. AB İstatistik Ofisi’de (Eurostat), birliğin 27 ülkesinin 15’inde konut fiyatlarının bu yılın ilk çeyreğinde 2015’ten bu yana ki en büyük çeyrek düşüşü yaşadığını duyurdu.

Yabancıya Satışta Seçim Sonucu Belirleyici

Yabancılara yapılan konut satışları nisan ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %60,3 azalarak 2 bin 557 oldu. Geçen ay toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı %3’de kaldı. Yabancıya satışta ilk sırayı bin 24 konut satışı ile Antalya aldı. Antalya’yı sırasıyla 792 konut satışı ile İstanbul ve 186 konut satışı ile Mersin izledi. Bununla birlikte Rusların, Türkiye gayrimenkul sektöründeki birincilikleri 13 aydır devam ediyor. Savaştan bu yana yönelimde 3,5 katlık bir artış söz konusu. Bu trendin devam etmesi beklenmektedir.

JP Morgan ve Goldman Sachs gibi yatırım bankalarının öngörüsü, seçim sonrasında politika faizinin % 30’a ya da mevcut seviyenin üç katına çıkaracağı yönünde tahminde bulunuyor. Bu bankalara göre Merkez Bankası, son yıllarda görülmemiş oranda bir artış gerçekleştirebilir.

Kira oranlarına da değinecek olursak;

Türkiye genelinde kiralar son dört yılda % 583 arttı. Artan kira oranlarına istinaden, Tüketicilerin özelikle son 2 ayda oluşan kiralık daire arayışlarındaki arz talebi karşılamamaktadır. Konut kiralarını % 25 ile sınırlayan düzenlemenin süresi 1 Temmuz’da sona eriyor. Ancak uzmanlar tarafından bu sürenin net olmamak kaydıyla 1 yıl daha uzaması ön görülüyor. Bu durum karşısında ev sahipleri, belirlenen % 25 oranını kabul etmeyerek kiracılar ile karşı karşıya gelmekte. Bu tarz anlaşmazlıklarda aracılık yapması ve süreci doğru yönetmesi adına gayrimenkul profesyoneline ya da arabuluculara ihtiyaç doğmaktadır.

Dünya geneline ve Türkiye’deki gayrimenkul sektöründe görüldüğü üzere, genel anlamda arz-talep dengesinin bozulduğu görülmektedir. 2023 sonu 2024  başı itibarı ile uzmanlar tarafından ön görülen, ülkemizdeki döviz kurunda beklenen artış göz önüne alındığında, gayrimenkullerde %40-50 oranında artış bekleniyor.