Konuşmacı: KidZania İstanbul Yönetim Kurulu Üyesi ve CEO’su Ebru Timur

GİRİŞ YAZISI

Dokuz yıl önce kapılarını açan KidZania İstanbul, 1-14 yaş arasındaki çocuklar için, kendine ait tiyatrosu, meydanı, itfaiyesi, polis merkezi, süpermarketi olan gerçek bir şehir. KidZania’da pilotlar uçak kullanıyor, gizli ajanlar sır perdelerini aralıyor, arkeologlar kazı yapıyor ve şefler birbirinden leziz yiyecekler hazırlıyorlar. Çocuklar, KidZania’da eğlenirken öğreniyorlar.

  1. KidZania’nın dünyadaki ve Türkiye’deki başlangıç hikayesini paylaşır mısınız? Hangi ilham kaynaklarına dayanılarak ortaya çıktı?

KidZania’da, tüm çocuklar için eşit bir ortam sunuyoruz. Çocuklar şehrimizde özgürce kendi seçimlerini yapıyorlar. Bu harika deneyimin arkasındaki hikâye, KidZania'nın kurucusu ve CEO’su Xavier López Ancona’nın çocukların eğlence ve öğrenme ihtiyaçlarını nasıl birleştirebileceği sorusuyla başlıyor. Meksikalı girişimci Xavier López Ancona, 24 yıl önce çocukların sınırlı eğlence ve öğrenme seçeneklerine sahip olduğunu fark etti ve bu vizyonla KidZania’yı kurma fikrini geliştirdi. KidZania’da gerçek dünyayı eğlenceyle birleştirerek çocuklara gerçek ve güçlü deneyimler sunuyoruz.

Çocuklar Ülkesi KidZania, deneyim odaklı hizmet vererek misafirleri için eğlenerek öğrenme ‘edutainment’ kavramını hayata geçiren ilk kurum. Bugün dünya genelinde 18 ülke, 27 şehir ile kocaman bir çocuk ülkesi. KidZania İstanbul, bu ülkelerin 16.sı olarak Akasya’da 10 bin metrekarelik bir alanda hizmet veriyor. KidZania İstanbul’da 67 aktivitede 120’den fazla meslek deneyimi bulunuyor.

KidZania İstanbul, 1-14 yaş arası çocukları hedefleyen ve kendi özgün dünyasına sahip çocuklar için özel olarak tasarlanmış gerçek bir şehir. KidZania İstanbul’da fabrikalardan tiyatroya, itfaiye istasyonundan akaryakıt istasyonuna, süpermarketten kapalı çarşıya, sokaklardan meydanlara kadar gerçek bir şehrin tüm unsurlarını barındırırken çocuklara hayatlarında fark yaratan bir deneyim sunuyoruz. KidZania olarak amaç ortaklığı yaptığımız, Türkiye’nin sosyal sorumluluk alanında önde gelen markaları çocuklar tarafından yönetilen bu şehre gerçeklik katıyor.

OYNARKEN POTANSİYELLERİ ORTAYA ÇIKIYOR

  1. KidZania İstanbul, çocukların gelişimine nasıl katkı sağlıyor? Burada deneyim yaşayan çocuklar, geleceğe yönelik nasıl kazanımlar ediniyor?

Çocuklar, KidZania’da, rol yaparak öğrenme metoduyla yeni beceri ve değerleri kazanırken yeteneklerini geliştiriyor. Finansal okuryazarlık, sorumluluk bilinci, takım çalışması, sürdürülebilirlik ve özgüven gibi önemli kavramları öğrendikleri gerçek hayatın bir simülasyonu olan çok özel bir şehiriz. Çocuklar, KidZania deneyimi ile dünyalarını anlamaya başlıyor ve yönetmeye hazırlanıyorlar.

KidZania’da tüm mesaimizi çocuklarla geçiriyoruz. Dünyada ve ülkemizde KidZania’yı ziyaret eden çocuklara farklı konularda fikirlerini soruyoruz. Yaptığımız bu çalışmalardan bazı çıktıları da paylaşmak isterim.

KidZania İstanbul’u ziyaret eden çocuklar arasında, KidZania’daki meslekler arasındaki tercihlerini belirlemek amacıyla yapılan Mesleki Eğilimler Araştırması günümüzün çocuklarının meslek tercihlerine ilişkin önemli sonuçlar ortaya çıkardı.

Dünyadaki tüm çocuklar 4 yaşına kadar aynı. 4 yaşından 7 yaşına kadar ise toplumun onlar için biçtiği ön yargılardan üstlerine düşen payı almaya başlıyorlar. Aile, okul ve çevre bu rollerin yüklenmesinde etkili oluyor. Toplumsal cinsiyet ön yargıları 4-7 yaş arasında şekilleniyor. Cinsiyet odaklı toplumsal kimliğin şekillenmesinde okul, sosyal çevre ve medya önemli rol oynuyor. Ebeveynler de çocukların cinsiyetine bağlı olarak farklı tutumlar sergiliyorlar. Böylelikle çocuklar, toplumun kadın ve erkeğe yüklediği değer, beklenti, yargı ve rolleri öğreniyorlar.

KidZania’da geçirilen ortalama 5 saat sonunda, aktivite tercihlerinde toplumsal cinsiyet rolleri yavaş yavaş kırılmaya başlıyor. Şehrimizde sunduğumuz eşitlikçi eğlenerek öğrenme deneyimi çocuklara tüm meslekleri yapabilme güveni aşılıyor. Çocuklar KidZania’dan ben de yapabilirim diyerek ayrılıyorlar.

 

  1. Oyunlar ve eğitim materyalleri geliştirirken nasıl bir süreç izlediniz? KidZania’nın çocukları çıkaracağı benzersiz yolculuk konusunda uzman görüşlerinden faydalandınız mı?

KidZania'da tüm aktivitelerin içerikleri, çocukların yaşları, ilgi alanları ve yetenekleri göz önünde bulundurularak, pedagoglar, oyun uzmanları ve eğitimcilerin rehberliğiyle oluşturuluyor. Global Eğitim Komitesi dünya genelindeki KidZania’lardaki tüm içeriklerin altında yatan eğitim stratejilerini geliştiriyor. KidZania İstanbul'da içerik geliştirme ekibimiz, eğitim uzmanı bir yönetici liderliğinde çalışmalarını yürütüyor.

KidZania, okul ile gerçek dünya arasında bir köprü görevi üstleniyor ve çocuklara teorik bilgileri gerçekçi ve güvenli bir ortamda uygulama fırsatı sunuyor. Eğitim içeriğimiz, oyun uzmanları, eğitimciler ve yaratıcı tasarımcılar tarafından en iyi küresel uygulamalarla uyumlu olarak tasarlandı. Ayrıca, OECD'nin "Eğitim 2030: İstediğimiz Gelecek" çerçevesi ve uluslararası standartlara uygun olarak, Millî Eğitim Bakanlığı müfredatına uygun bir şekilde oluşturuldu.

KidZania deneyimi, çocukların okulda öğrendiklerini pekiştirmelerine yardımcı olurken, aynı zamanda eğlenceli bir şekilde öğrenmelerini sağlıyor.

2 MİLYONUN ÜZERİNDE ZİYARETÇİ

  1. KidZania, İstanbul ve dünya genelinde çocukların gözdesi. KidZania dünya geneli ve İstanbul’da kaç milyon ziyaretçiyi ağırladı?

KidZania İstanbul’da bugüne kadar 2 milyondan fazla ziyaretçiyi ağırladık. Dünya genelinde ise toplamda 100 milyonun üzerinde ziyaretçiye ev sahipliği yapıldı.

1 Eylül tarihinde, KidZania dünyasının genelindeki tesislerde, 100 milyonuncu ziyaretçisi sürpriz bir etkinlikle kutlandı. KidZania İstanbul da bu coşkuya katıldı ve aynı gün şehre giriş yapan ilk ziyaretçilerini sürprizlerle karşıladı. Bu şanslı ziyaretçilerimiz bir baba ve oğlu idi. Babanın kamu görevinden kaynaklanan tayini nedeniyle ertesi gün İstanbul'dan ayrılacaktı, bu özel anı paylaşarak uğurlamış olduk. KidZania İstanbul, ailelere unutulmaz deneyimler sunmanın yanı sıra onların özel anlarını da kutlamaya devam ediyoruz.

  1. Eğlenerek öğrenme ve deneyim KidZania’nın en çok üzerinde durduğu iki kavram. Peki bunlar KidZania için ne anlama geliyor?

Yaptığımız araştırmalara dayanarak, “Edutainment” kavramı ile çocukların deneyimlerinden öğrendiğini biliyoruz. Çocuklar genellikle üç alanda öğreniyor: okul, aile ve akranlarıyla birlikte geçirdikleri zaman. Özellikle çocukların akranlarıyla paylaştığı deneyimler, onların gelişiminde büyük bir rol oynuyor. KidZania İstanbul, çocuklara güvenli ve hijyenik bir ortamda eğlenceli ve öğretici deneyimler sunarak, akranlarıyla birlikte keyifli zaman geçirmelerine olanak tanıyor.

KidZania'da çocuklar, küçük motor becerilerini geliştirirken, yaratıcılıklarını sergileyebilir, neden-sonuç ilişkilerini anlayabilir, konsantrasyonlarını artırabilir, sorumluluk duygularını pekiştirebilir, sabır ve sorun çözme becerilerini geliştirebilirler.

  1. KidZania İstanbul için 2023 yılının fayda çıktılarından bahseder misiniz?

KidZania İstanbul’da çocuklarla ve dolayısıyla dünyanın geleceğiyle bu kadar iç içe olmanın verdiği donanımla daha iyi bir gelecek için çalışıyoruz. BM Küresel İlkeler Sözleşmesi Destekçisi olan KidZania İstanbul olarak insan hakları, çalışma, çevre ve yolsuzlukla mücadele alanlarındaki ilkelerine bağlı; On İlkeyi ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının ilerlemesini destekliyoruz. Ayrıca, bu yıl bizi mutlu eden bir gelişme oldu: KidZania, küresel ölçekte Birleşmiş Milletler Vizyon 2045 programına da eğlence sektörünü temsilen katıldı. Birleşmiş Milletlerin yüzüncü yılının kutlanacağı 2045’e kadar iş dünyasında sürdürülebilirlik anlayışının gelişmesi ve yaygınlaşması amacıyla başlatılan programda, tüm dünyadan çarpıcı uygulamalar iş dünyasının oyuncuları ile paylaşılıyor.

KidZania İstanbul açıldığı 2014 yılından bu yana “Daha iyi bir dünya için kocaman bir kalbim var” kurumsal sosyal sorumluluk projesini yürütmeye devam ediyor. Proje kapsamında sivil toplum kuruluşları, kamu kurumları ve üniversiteler aracılığıyla imkânı olmayan çocuklar KidZania’da ağırlanıyor. Bu kapsamda il milli eğitim müdürlükleriyle gerçekleştirdiğimiz protokollerle dezavantajlı bölge okullarını KidZania’da misafir ediyoruz. Dokuz yılda toplam 400 farklı STK, kamu kurumu ve üniversite ile bu kapsamda iş birliği yapıldı ve 150 bin ziyaretçi ücretsiz şekilde eğlenerek öğrenme deneyiminden faydalandı. Dünyadan ve Türkiye’den çocuklar ve ailelerini ağırlayan KidZania İstanbul, çocukların; yaşadıkları dünyayı iyileştirebilecekleri umuduyla, çevrelerindeki dünya hakkında kendilerini sorumlu, etik ve meraklı hissetmelerine yardımcı oluyor.

‘SINIRSIZ OYUN, SINIRSIZ EĞLENCE’

  1. Şubat ayında yaşanan ve tüm Türkiye’yi derinden sarsan depremler sonrası da KidZania ekibi olarak bölgedeki çocuklara el uzattınız. Bu amaçla imza attığınız “Sınırsız Oyun Sınırsız Eğlence” projesinden de bahseder misiniz?

Şubat ayında yaşanan üzücü deprem felaketi tüm ülkemiz gibi bizleri de derinden etkiledi. KidZania olarak, bağlı olduğumuz çatı şirketimiz, Akkök Holding’in yardım girişimlerine gerek kurum gerek çalışanlarımızın bireysel destekleriyle katkıda bulunduk.  Dünya genelinde faaliyet gösteren KidZania’lar da bu süreçte bizi yalnız bırakmadı. Gönderdikleri yardımlarla bölgedeki ihtiyaçların karşılanmasına vesile olduk.

Bunların yanı sıra sosyal sorumluluk bilincimizin bir parçası olarak depremden etkilenen çocuklara özel; motor becerilerini, yaratıcılıklarını geliştirmelerine ve aynı zamanda eğlenmelerine yardımcı olacak bir proje hayata geçirdik. Deprem bölgesinde yaşayan çocukların güçlü yetişkinler olmaları için hazırladığımız ‘Sınırsız Oyun Sınırsız Eğlence’ oyun serisinin yanı sıra yine afetzede çocuklara moral ve destek amaçlı KidZania’yı ziyaret eden çocuklarla 500 adet hediye kutusu hazırlama etkinliği düzenledik. “Sınırsız Oyun Sınırsız Eğlence” projemizde hedefimiz, depremden etkilenen, kaynakların sınırlı olduğu ve eğitim materyallerine erişimin zor olabildiği bölgede faaliyet gösteren eğitimcilerin, deprem bölgesinde çocuklarla çalışan sivil toplum örgütlerinin ve gönüllülerin çalışmalarını kolaylaştıracak bir içerik sunmak. Oyunların yer aldığı bir kitapçık ve eğiticinin eğitimi videosundan oluşan bu sete, KidZania web sitemizden erişim sağlanabiliyor. Arzu edenler KidZania deneyim ekibinden arkadaşlarımla iletişime geçip “Zorlayıcı Durum Yaşamış Çocuklarla Oyun Oynama” konusunda eğitim alabilirler. Derlediğimiz oyun serisi ile KidZania İstanbul olarak, bu bölgelerdeki çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimlerini desteklemeyi, güçlü yetişkinler olmalarına yardımcı olmayı amaçlıyoruz. KidZania Global ve Yaratıcı Ebeveyn onaylı oyun serisi ile çocukların motor becerileri ve yaratıcılıklarını geliştirirken, hayal güçlerini ve problem çözme becerilerine de katkı sağlamayı hedefliyoruz.

  1. KidZania olarak Erbulak Evi ile düzenlediğiniz “Sen de Yaz” projesi de çocukların geleceğini şekillendirmesinde büyük rol oynuyor. Bu projeyi hayata geçirirken amaçlarınız ve şu anki hedefleriniz nelerdir?

Bu yıl Erbulak Evi’yle düzenlediğimiz öykü yarışmamız “Sen de Yaz”ın ikinci senesiydi. Çocuklara edebiyatı, sanatı sevdirmek, onları düşündürmek ve hayallerini gerçekleştirmelerine katkı sağlamak amacıyla ikinci kez düzenlediğimiz yarışmada, 10-14 yaşları arasındaki çocuklar bu sene “Daha İyi Bir Dünya” temasıyla yazdıkları kısa öykülerle katıldılar. Türkiye’nin dört bir yanından bine yakın başvuru aldık.  “Sen de Yaz” öykü yarışmasının finalistleri 14 Temmuz 2023’te KidZania İstanbul web sitesinde açıklanmıştı. Sevinç Erbulak, Ayşe Erbulak, Dağhan Külegeç, Göktuğ Canbaba, Ömür Kurt, Özden İnal, Özden Özgürdal ve Varol Yaşaroğlu gibi sanat dünyasının önemli isimlerinin yanı sıra KidZania İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı Meral Molinas ve benim de yer aldığım seçici kurulda yaptığımız değerlendirme sonucunda, yarısı Anadolu’dan gelen başvurulardan olan 20 öykü finale kaldı. Bu 20 öyküyü “Daha İyi Bir Dünya” adıyla kitaplaştırdık. 29 Ekim’de, Cumhuriyetimizin 100. Yılını kutladığımız bu anlamlı günde, yazar çocuklarımız ve jüri üyelerimizin katılımıyla tanıtım ve imza gününü gerçekleştirdik. Kitap, KidZania İstanbul online mağazada ve KidZania National Store’da satışa sunuldu. Geçen sene de olduğu gibi, kitap satışından elde edilen gelirle SosyalBen Vakfı aracılığıyla deprem bölgesindeki bir okula kırtasiye hediyesi yapılarak çocukların eğitimine destek olacağız. Sen de Yaz’ın üçüncü yılı için başvuruları kabul etmeye başladık. Genç yazarların “Daha İyi Bir Dünya İçin Barışa Giden Yol” temasıyla yazacakları öyküleri heyecanla bekliyoruz. Yarışma katılım şartlarıyla ilgili detaylar ve başvuru formuna web sitemizden ulaşılabiliyor.

  1. Çocukların gelişimini siz de yakından takip ediyorsunuz. Araştırmaları nasıl yapıyorsunuz?

KidZania eğlenirken öğrenme yöntemini uygulayan ilk marka. 23 yıldır eğlenirken öğrenme yaklaşımının çocukların gelişimi üzerindeki olumlu etkilerini bilimsel olarak araştırmaya devam ediyoruz. KidZania Global Araştırma Ekibi, her çeyrekte dünya genelindeki tüm KidZania’larda araştırma çalışmaları yürütüyor. Bu şekilde kendi ülkemize özel sonuçlara ulaşabilirken diğer ülkelerdeki yaklaşımlar ve eğilimlerle ilgili de bilgi sahibi oluyoruz. Daha önce İngiltere, Meksika, Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde 450 bin öğrenci ile yapılan KidZania Mesleki Eğilimler Araştırması Türkiye’de de yapıldı. KidZania’daki aktivite tercihlerinin analiz edildiği araştırmada Monterrey Üniversitesi iş birliği ile Türkiye’de 6 ile 12 yaşlarındaki 80.000 öğrencinin ilk aktivite tercihleri ve KidZania’da geçirdikleri ortalama 5 saat içindeki seçimleri incelendi. Araştırmaya göre farklı sosyal çevrelerin, ekonomik durumun ve okulun, çocukların meslek eğilimleri üzerindeki etkisini ortaya çıkardı. Araştırma sonucunda; çocukların, deneyimledikleri işlerden ilham aldığını gördük.

YENİ AKTİVİTE ALANLARI AÇILIYOR

  1. KidZania İstanbul’da 2024 için planlarınız neler?

2024’te KidZania İstanbul olarak 10. kuruluş yıl dönümümüzü kutlayacağız, bu nedenle önümüzdeki yılın bizim için anlamı çok büyük. 10 yıldır hayata geçirdiğimiz işlere gururla bakarken çocuklar için daha iyi bir dünya ve gelecek bırakmak için çalışmaya devam edeceğiz. Bizim için geçen on yılda geleneksel hale gelmiş projelerimiz 2024 planlarımızda yine yer alıyor. Öykü yarışmamız “Sen de Yaz”ın üçüncü dönem başvurularını almaya başladık. 2024 yılında yarışmamızın üçüncü kitabımızı kitapseverlerle buluşturmayı hedefliyoruz. Çocuklara çevre bilincini aşılamak amacıyla her yıl Dünya Çevre Günü etrafında şekillendirdiğimiz Greener World, Satranç Federasyonuyla hayata geçirdiğimiz Satranç Turnuvası ve KidZania’nın kapılarını yetişkinlere açtığımız Büyüklere KidZania etkinliklerimizi de gerçekleştireceğiz.

Halihazırda, önümüzdeki yıl açılışını yapmayı hedeflediğimiz yeni aktivite alanlarının hazırlıklarını yürütüyoruz. Aramızda görmek istediğimiz amaç ortağı markalarla görüşmelerimize devam ediyoruz. Ziyaretçilerimize yeni deneyimler sunma fırsatı bulacağımız tüm bu gelişmeler için çok heyecanlıyız. Ayrıca tüm ara tatiller, sömestr, bayram tatilleri gibi özel günlerde tüm Türkiye’den gelen ziyaretçilerimizi ağırlamak için özel etkinlik geliştirme çalışmalarımıza da devam ediyoruz. Son olarak, yakın zamanda Future Bright ile gerçekleştirdiğimiz iş birliğinin çıktılarını da 2024 yılında paylaşabileceğiz. Bu projeyle hem çocuk yetiştirmeden sorumlu kişiler hem de markalara özel çıkacak verilerle ihtiyaç duyacakları iç görüleri sağlamayı hedefliyoruz.